Aukcja Dzieł Sztuki / 30 listopada 2019

11. Jacek Malczewski | Portret budowniczego krakowskiego Józefa Pakiesa, 1896 r.

Strona głównaAukcje archiwalneAukcja Dzieł SztukiPortret budowniczego krakowskiego Józefa Pakiesa, 1896 r.
powrót
11
Portret budowniczego krakowskiego Józefa Pakiesa, 1896 r. - 1Portret budowniczego krakowskiego Józefa Pakiesa, 1896 r. - 2

Jacek Malczewski (1854 Radom - 1929 Kraków)

Portret budowniczego krakowskiego Józefa Pakiesa, 1896 r.

olej, płótno, 81, 8 × 56,5 cm
sygn. i dat. l. g.: [18]96 JMalczewski

Sportretowany to Józef Pakies (1858-1923), budowniczy i architekt. Najstarszy z trojga dzieci Jana i Elżbiety z Gesingów. Uczył się w krakowskich Gimnazjum św. Anny i Wyższej Szkole Realnej. W latach 1878 – 82 studiował budownictwo na politechnice wiedeńskiej. Po odbyciu praktyki w Austrii i w Niemczech rozpoczął w 1890 r. swoją działalność zawodową w Krakowie. W tym okresie wykonał wiele projektów architektonicznych (część wspólnie z architektem Wacławem Krzyżanowskim) budowli i domów prywatnych oraz gmachów instytucji publicznych.
Od 1892 r. Józef Pakies był działaczem Krakowskiego Towarzystwa Technicznego. Ponadto od 1897 r. należał do Wydziału Stowarzyszenia Budowniczych w Krakowie a od 1898 r. do Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. W przełomowych latach powstania wielkiego Krakowa (1911/12) był też radnym miejskim. Już od r. 1906 wchodził w skład tzw. Komitetu Krajowego dla prac restauracyjnych na zamku na Wawelu, w którym odgrywał ważną rolę, angażując na cele odbudowy zamku wawelskiego także własne fundusze.

W zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie znajduje się fotografia prezentowanego obrazu wykonanego przez Amalie Krieger, która była zaprzyjaźniona z Malczewskim.
Informacja dzięki Urszuli Kozakowskiej-Zaucha (kustosz w Dziale Sztuki Nowoczesnej w Muzeum Narodowym w Krakowie).

„Głowa ludzka, wyraz ludzkiej twarzy, staje się nie tylko, jak dawniej, zasadniczym składnikiem, ale dominującym motywem twórczości. Jest tak zarówno w portretach, jak i w innych kompozycjach, gdzie zawsze ze szczególnym naciskiem i mistrzostwem opracowuje Malczewski głowy. Ich ruch, nachylenie, grymas, spojrzenie, to główne środki wypowiedzenia myśli artystycznej.”

A. Heydel, Jacek Malczewski: człowiek i artysta, 1933, s. 156-157.

„W wielowątkowej i symbolicznie niezwykle skomplikowanej twórczości Jacka Malczewskiego pierwszoplanową rolę odgrywał człowiek oraz jego los, jemu też dedykowane były wszystkie niemal kompozycje artysty. Stąd takie bogactwo portretów, których pozostawił setki, podobnie jak dziesiątki autoportretów oraz kryptoportretów, będących specyficznymi studiami psychologicznymi. Sportretował Malczewski cały niemal krakowski parnas intelektualny: literatów, dziennikarzy, aktorów, kolekcjonerów, artystów, a także wiele osobistości urzędowych, lekarzy, przyjaciół. Oczywiście malował też portrety na zamówienie, lecz zdecydowanie największą wartość artystyczną oraz psychologiczną mają wizerunki osób, z którymi był zaprzyjaźniony.”
S. Krzysztofowicz-Kozakowska, Jacek Malczewski. Życie i twórczość. [b.m.] 2015, s. 55.

„To w portretach właśnie najpełniej pokazana jest niezwykła osobowość i wyobraźnia artysty. Malczewski najczęściej przedstawiał modela w popiersiu lub półpostaci, zbliżonego do pierwszego planu. Wiernie oddawał wygląd zewnętrzny, trafnie określał charakterystyczne cechy, rysy twarzy, gesty modela. Twarze różnych osób, choć bardzo indywidualne, cechuje w jego obrazach charakterystyczne zamyślenie, jakieś zapatrzenie w siebie, zasłuchanie we własne myśli, zadziwienie otaczającym światem”.
Z. K. Posiadała, Jacek i Rafał Malczewscy, Radom 2014, s. 19.

Jacek Malczewski

Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, m.in. w pracowniach  W. Łuszczkiewicza i J. Matejki oraz w paryskiej École des Beaux-Arts u E. Lehmanna. Był jednym z założycieli stowarzyszenia „Sztuka”. Od 1902 roku należał do Stowarzyszenia Artystów Polskich, był też członkiem wiedeńskiej Secesji. W latach 1897-1900 oraz 1910-1921 piastował stanowisko profesora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wczesny okres twórczości artysty, nawiązujący do tradycji realizmu, zdominowany był przez tematy inspirowane polską poezją romantyczną i baśnią ludową oraz odwołujące się do martyrologii Sybiru. W późniejszym czasie zwrócił się ku symbolizmowi, tworząc własną, oryginalną emblematykę. Wykonał też liczne portrety, często połączone z elementami symbolicznymi i alegorycznymi.

Czytaj więcej
Zapytaj o obiekt
Chętnie odpowiemy na każde pytanie!
+48 58 550 16 05
Treści zawarte w niniejszej witrynie mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 §1 Kodeksu Cywilnego.

Sopocki Dom Aukcyjny Sp. z o.o.

ul. Boh. Monte Cassino 43

81-768 Sopot

 

58 550 16 05

Licytuj on-line
dzięki naszej aplikacji!
Google PlayGoogle Playzobacz więcej
Newsletter
Dołącz do newslettera i bądź na bieżąco!
Zapisz się